De woningmarkt koelt af

De afkoeling blijkt het duidelijkst uit de prijzen, die al drie maanden op rij dalen. Bovendien valt het aantal woningverkopen dit jaar lager uit. Tussen januari en oktober wisselden 17% minder woningen van eigenaar. Dit zorgt ervoor dat er meer woningen te koop staan.

Deze recente stijging van het aantal te koop staande woningen wordt maar gedeeltelijk verklaard door het teruglopend aantal verkopen. Ook het aantal te koop gezette woningen speelt hier een rol. Sinds het tweede kwartaal worden er meer woningen te koop gezet. De vrees voor een daling van de woningprijzen zorgt er mogelijk voor dat doorstromers meer haast voelen om hun woning te verkopen. Ten slotte wijst ook het dalende consumentenvertrouwen op afkoeling.

Hoge hypotheekrentes

De aangeboden 10-jaars hypotheekrentes (zonder NHG) zijn tussen januari en oktober ongeveer 3,5%-punt gestegen. Vanwege de hogere rentes, lijkt een verdere daling van de woningprijzen waarschijnlijk. Bovenstaande rentestijging zorgt ervoor dat het aankoopbudget van woningkopers gemiddeld namelijk tientallen duizenden euro’s lager uitvalt. Voor woningkopers is uiteindelijk de hypotheekrente in hun contract van belang, niet het totaalgemiddelde van alle aangeboden hypotheekrentes. Kijken we naar de renteontwikkeling van recent afgesloten contracten, dan zien we dat deze veel minder hard is gestegen dan de aangeboden rente. Hoewel de hogere rentes de woningprijzen komende periode wel stevig onder druk zetten, valt het effect op het aankoopbudget van woningkopers naar verwachting kleiner uit dan je op basis van de geadverteerde hypotheekrentes zou verwachten.

Recessie

De hoge inflatie, met name door hogere energie- en voedselprijzen, zet de koopkracht van huishoudens momenteel flink onder druk. Huishoudens zullen hun consumptie als gevolg hiervan terugschroeven. De verwachting is dat de economie in een kortstondige milde recessie terechtkomt, waarbij de werkloosheid iets oploopt. Hoe groot de gevolgen zijn voor de economie en woningmarkt, is wel heel onzeker. De grotere onzekerheid over de eigen financiële situatie maakt huishoudens voorzichtiger met het doen van grote aankopen, als een woning. Op dit moment zijn er grote onzekerheden (bijvoorbeeld rondom de impact van de oorlog in Oekraïne op de ontwikkeling van de energieprijzen en de economische groei) die uiteindelijk impact hebben op de woningmarkt. Dit maakt het extra lastig om de korte termijnontwikkelingen op de woningmarkt te voorspellen. Zo kan ons basisscenario snel ingehaald worden door de werkelijkheid. Daarnaast speelt sentiment een heel belangrijke rol op de woningmarkt. Sentiment is echter grillig, en daarom moeilijk te voorspellen.