SER: “Verdere daling leencapaciteit onontkoombaar”

Een verdere daling van de zogeheten Loan To Value-ratio bij hypotheken is onontkoombaar volgens de Sociaal- Economische Raad (SER). Het toewerken naar een evenwichtiger verhouding tussen de hoogte van de hypotheek en de waarde van de woning draagt volgens de SER bij aan een gezondere woningmarkt. Wel wijst de SER op het belang van een goede timing vanwege de huidige recessie en meer mogelijkheden om te sparen voor een huis.

De SER doet haar voorstellen in een macro-economische verkenning van de huidige knelpunten in de Nederlandse economie. Volgens de raad doet Nederland het slechter dan omringende landen door de “negatieve wisselwerkingen tussen de woningmarkt, het bankwezen en de het pensioenstelsel.” De SER pleit voor een “breed gedragen analyse van de aard van de onevenwichtigheden en hun onderlinge samenhang”. Dit moet zorgen voor “coherent beleid” dat het herstel van vertrouwen ondersteunt.

Ten aanzien van de woningmarkt constateert de raad dat de huizenprijsdaling een belangrijke aanjager van de problemen is. De hypotheekrente is volgens de SER nu ongeveer een procentpunt hoger dan in ons omringende landen door problemen bij het aantrekken van kapitaal, nieuwe kapitaalvereisten voor banken en een afname van de concurrentie op de hypotheekmarkt. Behalve een verdere daling van de LTV adviseert de raad voor de woningmarkt het toewerken naar een stabielere financiering van hypotheken. “Trek voor langlopende hypotheken meer langlopende financiering aan.” Ook moet er een huurmarkt komen voor de midden en hogere inkomens door toe te werken naar een gelijk speelveld tussen huren en kopen.

De SER ondersteunt de breder levende gedachte voor een hogere aandeel Nederland in de beleggingen van pensioenfondsen, wat een impuls moet geven aan de Nederlandse economie en een stabielere basis biedt voor de financiering van de hypotheekschuld. Ten aanzien van de pensioenen zelf stelt de raad dat het onlangs overeengekomen nieuwe pensioencontract in combinatie met het in de Hoofdlijnennota voorziene beleid kan leiden tot een stabieler pensioenstelsel. “In aanvulling hierop zou de discontovoet binnen bepaalde randvoorwaarden minder gevoelig moeten worden voor de conjunctuur en daarmee meer stabiliserend werken”, aldus de SER.